Thổ Dân Gen Z Là Gì

Giống như mọi thế hệ, hành vi của gen Z được định hình bởi cách họ lớn lên. Những người trẻ tuổi ngày nay đã trưởng thành trong sự thay đổi về khí hậu, các đợt phong tỏa do đại dịch và nỗi lo sợ về cuộc suy thoái kinh tế một lần nữa. Nhưng thế hệ này lại được sinh ra khi internet được sử dụng rộng rãi, họ có những đặc điểm độc đáo, nổi trội và được các nhà tuyển dụng chú ý.

Gen Z thoải mái hơn với môi trường làm việc mở

Thế hệ Z thích làm việc trong môi trường đa dạng, tôn trọng sự khác biệt, nơi họ có thể thể hiện bản thân và phát triển các kỹ năng của mình. Họ thích có thời gian tự do để làm việc và học hỏi, linh hoạt sử dụng công nghệ để kết nối, làm việc với đồng nghiệp, khách hàng từ các nền văn hóa, quốc gia khác nhau.

Thế hệ Z cũng đã lớn lên với khả năng chia sẻ suy nghĩ một cách công khai, nhận phản hồi ngay lập tức thông qua mạng xã hội. Do đó, gen Z luôn mong đợi rằng ý tưởng của họ được lắng nghe và tôn trọng tại nơi làm việc.

Một báo cáo được công bố bởi Workforce Institute cho thấy rằng, gen Z tìm kiếm sự tin tưởng và hỗ trợ ở một người quản lý hơn bất kỳ phẩm chất nào khác. 32% Gen Z cho biết họ có động lực làm việc chăm chỉ hơn và ở lại công ty lâu hơn nếu họ có người quản lý hỗ trợ, 29% khác tin rằng việc có người quản lý kém hiệu quả sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất trong công việc.

Những thách thức về sức khỏe tâm lý là một đặc điểm đáng buồn của thế hệ Z, bởi thời gian vô tận của họ dành cho internet có thể khiến họ cảm giác bị cô lập và trầm cảm. Dành nhiều thời gian hơn cho smartphone hoặc xem Netflix đồng nghĩa với việc dành ít thời gian hơn cho việc vun đắp các mối quan hệ có ý nghĩa. Ngoài ra, nhiều người cũng rơi vào tình trạng​ cái bẫy “So sánh và tuyệt vọng” mà mạng xã hội bày ra.

Tạo cơ hội cho GenZ thể hiện bản thân

Gen Z là thế hệ có nhiều ý tưởng và tư duy sáng tạo, họ muốn được thể hiện bản thân và đóng góp cho công ty. Bằng cách giao cho họ những nhiệm vụ quan trọng, khuyến khích đưa ra ý kiến, đồng thời lắng nghe phản hồi, ý tưởng của họ, doanh nghiệp có thể tạo ra sự tương tác, kết nối tích cực với thế hệ này.

Những điểm khác biệt giữa gen Z và gen Y, gen X

Sử dụng một cách tự nhiên và thành thạo

Tìm kiếm tính linh hoạt và sự đa dạng

Tìm kiếm tính cạnh tranh và có ý nghĩa

Tìm kiếm tính ổn định và sự nghiệp vững chắc

Thích làm việc với mục tiêu và có ý nghĩa

Linh hoạt và khả năng thích ứng trong môi trường làm việc đa dạng

Độc lập, sáng tạo nhưng ít sự chủ động hơn so với các gen sau

Được giáo dục về tình dục và giới tính một cách rõ ràng hơn

Thế hệ sống trong thời kỳ có nhiều thay đổi về công nghệ, chính trị và văn hóa.

Gen X được xem là thế hệ giữa Baby Boomers và Gen Y, với nhiều đặc điểm của cả hai thế hệ, nhưng cũng có những đặc điểm riêng độc đáo

Bỏ túi cẩm nang đi làm dành cho Gen Z để không bị người sử dụng lao động bóc lột quyền lợi, cụ thể ra sao?

Gen Z là thế hệ trẻ, năng động, có nhiều ý tưởng mới và sẵn sàng đấu tranh cho quyền lợi của mình. Tuy nhiên, khi mới đi làm, Gen Z cũng có thể gặp phải những khó khăn, nhất là trong việc bảo vệ quyền lợi của bản thân. Dưới đây là một số cẩm nang dành cho Gen Z để không bị người sử dụng lao động bóc lột quyền lợi:

1. Nắm vững kiến thức pháp luật lao động

Kiến thức pháp luật lao động là nền tảng giúp Gen Z hiểu rõ về quyền và nghĩa vụ của mình khi đi làm. Gen Z nên dành thời gian tìm hiểu các quy định của pháp luật lao động, chẳng hạn như Bộ luật Lao động 2019,...

2. Tìm hiểu kỹ thông tin về công ty trước khi nhận việc

Trước khi nhận việc, Gen Z nên tìm hiểu kỹ thông tin về công ty, chẳng hạn như quy mô công ty, lĩnh vực hoạt động, môi trường làm việc,... Điều này sẽ giúp Gen Z có cái nhìn tổng quan về công ty và cân nhắc xem công ty có phù hợp với mình hay không.

3. Đọc kỹ hợp đồng lao động trước khi ký

Hợp đồng lao động là văn bản ghi nhận các thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động. Gen Z nên đọc kỹ hợp đồng lao động trước khi ký, đặc biệt là các nội dung sau:

- Tên, địa chỉ của người lao động và người sử dụng lao động

- Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp

4. Phấn đấu và trao đồi để trở thành người có năng lực và chuyên nghiệp

Gen Z nên thể hiện mình là người có năng lực và chuyên nghiệp trong công việc. Điều này sẽ giúp Gen Z được người sử dụng lao động đánh giá cao và tôn trọng.

5. Không ngại lên tiếng khi bị xâm phạm quyền lợi

Nếu Gen Z bị người sử dụng lao động xâm phạm quyền lợi, hãy lên tiếng ngay lập tức. Gen Z có thể trực tiếp trao đổi với người sử dụng lao động, hoặc thông qua tổ chức công đoàn, cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Dưới đây là một số quyền lợi cơ bản của người lao động mà Gen Z cần biết:

- Quyền được làm việc: Người lao động có quyền được làm việc, lựa chọn việc làm, nghề nghiệp, học nghề, nâng cao trình độ kỹ năng nghề nghiệp và không bị phân biệt đối xử trong tuyển dụng, sử dụng lao động.

- Quyền được hưởng lương: Người lao động có quyền được hưởng lương theo công việc hoặc chức danh, được trả lương đúng hạn, đầy đủ và được bảo đảm các chế độ, phúc lợi khác theo quy định của pháp luật.

- Quyền được nghỉ ngơi: Người lao động có quyền được nghỉ ngơi trong giờ làm việc, được nghỉ hằng năm, nghỉ lễ, nghỉ việc riêng không hưởng lương và được nghỉ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

- Quyền được bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế: Người lao động có quyền được tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và được hưởng các chế độ bảo hiểm theo quy định của pháp luật.

- Quyền được tham gia đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp: Người lao động có quyền được tham gia đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp để nâng cao năng suất, chất lượng lao động và đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động.

- Quyền được tham gia quản lý nhà nước và xã hội: Người lao động có quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, tham gia các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp.

Gen Z nên trang bị cho mình những kiến thức và kỹ năng cần thiết để tự bảo vệ quyền lợi của mình khi đi làm.

Doanh nghiệp và genZ nên làm gì để hiểu nhau hơn?

Để hợp tác hiệu quả với Gen Z, doanh nghiệp cần nắm vững đặc điểm, xu hướng của thế hệ này, sử dụng ngôn ngữ, phương tiện truyền thông phù hợp, xây dựng sự tin tưởng và cam kết, tạo môi trường linh hoạt, đổi mới, không gian giao tiếp và phản hồi ngay lập tức. Những điều này sẽ giúp doanh nghiệp và Gen Z tạo ra mối quan hệ tốt đẹp, mang lại hiệu quả khi làm việc cùng nhau.

Các doanh nghiệp nên tìm hiểu kỹ hơn về thế hệ Gen Z, những giá trị, sở thích và cách thức tương tác của họ với thế giới. Không nên nghe những định kiến chưa tốt về thế hệ này mà có những góc nhìn chung chung hay hơi hướng tiêu cực. Theo đó, các doanh nghiệp có thể sử dụng các tài nguyên trực tuyến, tổ chức các cuộc thảo luận với các thành viên của Gen Z để nắm được thông tin và hiểu rõ hơn về họ.

Thế hệ Gen Z sử dụng công nghệ để tương tác và kết nối với người khác. Doanh nghiệp có thể xem xét sử dụng ngôn ngữ, phương tiện truyền thông phù hợp khi tương tác với gen Z để thu hút và giữ chân họ.